Sigara Yasağı

Temmuz 2009 'da yazmıştım, Sigara Yasağı Başladı, Yaşasın! demiştim.
İlk etapta alışveriş merkezlerinde uygulanmaya başlandı. Kaçak olmadan. İçenler kapı önlerine indi.
Sonra cafelerde, restoranlarda ve diğer kapalı mekanlarda da içilmediğini gördük fakat bir süre sonra yasak delinmeye başlandı. Cezayı öder paşa paşa sigaramı içerim, diyenler oldu. Mekan sahiplerinin bazıları göz yumdu, bazıları kendilerine gelecek yüklü miktardaki cezadan dolayı işi sıkı tuttu, zinhar içirmedi.

Eskiden uçakta, toplu taşıma araçlarında, şehirler arası otobüslerde, restoranlarda, evde, her yerde içilirdi.
Küçükken annemin dizlerinde yarı baygın yaptığım yolculuğumu hatırlıyorum. Bir yandan sigara dumanı, bir yandan mazot kokusu, zaten araç tutuyor. Kabus gibiydi...
Nasıl dayanırmışız otobüslerde içilmesine bilmiyorum..
Yıllarca, eve gelen misafir sigara içmek istediğinde camı pencereyi açtık ve onların kırılmış, hakarete uğramış halleriyle karşılaştık. Bize zarar veren de onlardı, zararın bir yerinden dönmek istediğimiz için bize kırılan da.
Kırk günlük bebeğin yanında birinci dereceden yakınlarının sigara içtiğine bile şahit oldum ben. Bu kadar duyarsız ve bilinçsizlerdi.
Maalesef hem çocuklar da hem de yetişkinlerde astım, bronşit ve alerjik hastalıklardan fazlaca söz ediliyor artık. Tek sebep değil elbette ama sebeplerden biri olduğu malum.

Zaman içinde insanlar bilinçlendi. Yasaklarla birlikte mecburen belki.
Yasakların ayrıca caydırıcılığı da oldu. Plazalarda bilmem kaç kat aşağı inip, kapı önlerinde titreyerek  içeceğime, içmeyeyim daha iyi, diye bırakanlar da biliyorum. En azından bir çoğu da azalttı.
Bırakmak isteyip de bırakamayanlara yasak bu anlamda yaradı belki.
Yasaklanmamış olsaydı eskiyle bir farkı olur muıydu, bilmiyorum.
Belki medyanın etkisiyle zararının ezber edilmiş olması da işe yarayabilirdi ama tiryakilere hiçbir şey sökmüyor bazen.. Sigara paketlerinin üzerindeki fotoğraflara bakın bir. İşe yarıyor mu? Az ihtimal..

Kendilerine zararının farkındalar elbette ama dedim ya tiryaki işte; beyin zararı algılamıyor, aldığı haz ya da rahatlamanın, stres atmanın peşinde.  Tamam, kendisine ne istiyorsa yapsın, özgür iradesidir.
Ama yanında bizi de götürmese ne güzel olurdu:-)

Yeni taşınan alt komşularımız da sigara içiyorlar maalesef . Küçük çocukları var. Onlar için sevindirici bir durum ki evdeki yetişkinler çocukların yanında değil, pencereye çıkarak içiyorlar. Fakat bizim için üzücü bir durum ki, bütün odaların altındaki pencerelerde saat farketmezsizin sıklıkla içiliyor ve dumanı sanki bizim evde içilmişcesine odalara doluşuyor.
Kışın içildiğinde, hava almak için açtığımız camı kapattık. Zaten soğuktu.
Ama yazın ne yapacağız? Zaten sıcak..Nasıl kapatırız pencereyi?
Yatak odalarında içilen sigara bir de siniyor.. Sanmayın ki rüzgar uçurup havalara götürüyor o dumanı. Evet havaya götürüyor aslında, üst kata bizim eve kadar getiriyor:-)

Ne yaparım, nasıl derim diye kara kara düşündüm bütün kış. Bu rahatsızlığı uygun bir dille anlatmam lazım onlara.  Sigara içmek onların özgürlüğü, hele pencerede içmek. Kesinlikle.. Çocukların yanında içilmediği için de tebrik. Tamam.
Ve fakat kırmadan nasıl söylemeliyim ki dumanınız bizi etkiliyor. Her sigarada astımım tetikleniyor...Oğlum alerjik ona da dokunuyor.
Rica etsem, yatak odalarının altındaki pencerede değil de, balkonun penceresinde içebilirler mi ki acaba? Oradan odaya ulaşmıyor o kadar..
Cesaretimi toplayıp söyledim sıkıntımızı.
Neyse ki son derece kibar ve anlayışla karşıladılar istediğimi. Şimdi daha dikkatliler.
Dedim ya, tüm kış stres yaptım nasıl karşılayacaklar diye.. Çünkü maalesef çoğu fazlaca bencil ve düşüncesiz olabiliyorlar ve agresif bir tutum içine girebiliyorlar, sanki biz onlara zarar veriyormuşuz gibi.

Ama tam tersi olanlar da var.
Geçenlerde de deniz kenarında bir bankta oturuyorum. Diğer banklar dolu, bir benim yanım boş. Bir kadın geldi, oturdu yanıma. Elinde kahvesi ve yakılmamış sigarası. "Sigara içiyor musunuz?" diye sordu. Hayır, deyince, "tamam, ben başka yere geçeyim o zaman" dedi ve yanımdan gitti.
Böyle hassas, düşünceli ve anlayışlı tiryakiler başımızın tacı. İçmeseler onlar için sevineceğim ama içmeyenlere bu kadar nazik ve anlayışlı davranıyor olmaları ne harika!

Bazıları dikkat ediyor; dumanı yüzünüze yüzünüze üflemiyor en azından, bazen 5 kat aşağı inip kapı önünde içiyor.  (Onlara bir kere daha teşekkür.)
Sigara içme yasağı olan kapalı alanlarda zaten içemiyorlar.
Fakat açık havada sigara içme durumu hala sorun.

Eee... Başlatma şimdi açık havandan, kapalı havandan demeyin hemen:-)
Tamam, içeride sigara dumanına boğulduk yıllarca. Sonunda olması gereken oldu. Artık kapalı yerlerde içemiyorsunuz. Sizin soğukta dışarıda olmanıza, ilk sigara yazımda bahsettiğim gibi  muhabbetten uzak kalmanıza üzüldüm, aynı alanda sigara içilebilen kapalı bir bölüm yapılabilirdi belki. Ama tamamen dışarıda içilmesine karar verildi.
Tamam, dışarıda içiyorsunuz. Kışın sorun yok bizim için ama yazın? Yazın da siz rövanşı alıyorsunuz:-) Biz de yazın dışarıda oturmak istiyoruz fakat yan, ön ve arka masalardaki sigara dumanı yine burnumuzda.
Yani başa dönüyoruz yine. Temiz hava hala yok. Ha içerideyken içilmiş, ha dışarıdayken.
Hava bir de durgunsa sigara dumanı olduğu yere çörekleniyor. Rüzgar olacak da, alıp götürecek..
Mekan da sıkış tepiş bir yerse hele ki genelde öyle oluyor..
Deniz kenarındayız, manzara harika ama duman içindeyiz..

Geçenlerde kendi kendime dedim ki, iki tarafında manzaraya karşı oturup çayını kahvesini içme, yemeğini yeme hakkı var. Fakat bir taraf sigara keyfi  (!) yaparken, diğer taraf eziyet çekiyor.
Keşke sigara içilen ve içilmeyen alan diye ayırsalar. Arada da paravan olsa.. Sonuçta sınır komşuları yine etkileşim içinde olacaklar:-)
Ben böyle düşündüm ya, ertesi gün gazetede bir haber; "Artık açık alanlarda da sigara içilmeyen bölümler olacak."
Yaşasın! :-)
Erdim mi nedir, içimden geçirdim oldu:-)

Bana kızmayın. İçenler içmeyenlerin halinden anlamıyorlar. Gerçi içenler de bizim onları anlamadığımızı söylüyorlar ama ben onlardan değilim. İçin ama bizim yanımızda içmeyin. Zarar veren sizsiniz. Bu yüzden
anlayış ve duyarlılık bekliyoruz sizden.
Sağlıklı yaşamak istiyoruz, temiz hava almak istiyoruz ki ne kadarı temiz tartışılır, sigarayla daha da zehirlenmiş bir hava istemiyoruz en azından.
Sigarayı bırakacak olursanız, artık içmeyen biri olarak siz de dumandan aynı şekilde etkilenecek ve pişman olacaksınız bize yaşattıklarınız için:-)
Çok kişi tanıyorum bunu hisseden...

Ha, son bir şey daha; çarşıda pazarda ve kalabalık yerlerde de dikkat edin olmaz mı? Geçenlerde bir pazar tezgahında gözüme sigara giriyordu neredeyse. Tiryakimiz elinde sigara tezgahta tişört bakıyordu, bir anda sigarayla göz göze geldim.
İki kere de kalabalıkta içilen sigaradan elim yandı. Üstelik kalabalıkta içmek küçük çocuklar için de çok tehlikeli. Elinizdeki sigara içmediğiniz zamanlarda onların boy hizasında duruyor çünkü..
Kalabalık varsa sigaranızı bir kenarda, kimseye değmeden, rahatsız etmeden için rica ediyorum...

Böyleyken böyle...  :-)